Geduld in de liefde

Er vloeide heel wat water naar de zee vooraleer Leon met zijn Maria kon trouwen. 

Leon Dery (Lichtervelde, °1892) was sinds mei 1910 beroepsmilitair bij het Eerste Regiment Genie in Berchem.  In 1914 verloofde hij zich met de vier jaar oudere Maria Deseyn uit Tielt die in Antwerpen woonde. Toen de Duitse troepen Antwerpen bedreigden, nam Maria de vaste maalbootverbinding van Antwerpen naar Tilbury, een haven op de Thames. Ze werd er door het War Refugees Committee naar Blackpool doorverwezen, een populaire badplaats aan de westkust van Noord-Engeland.

Ondertussen nam Leon deel aan de gevechten, onder meer bij Grimde en St.-Margriete Houtem. Uiteindelijk kwam hij achter het front aan de IJzer terecht waar hij eerst werd ingezet als infanterist. Tijdens de stellingenoorlog nam hij zijn taak bij de genie terug op. Die bestond uit het aanleggen van  ‘passerellen’ (loopbruggetjes om geen natte voeten te krijgen) en het inrichten van uitkijkposten, versterkingen en loopgraven. Het 1ste Genie maakte in april 1915 in Steenstrate de eerste Duitse gasaanvallen mee.  

Pas in 1917 werden de trouwplannen opnieuw bovengehaald. Leon was intussen bevorderd tot sergeant. Hij kreeg in oktober van dat jaar van kolonel Thirifay de toelating om met Maria te trouwen. Twee weken later werd dit bekrachtigd door de minister van Oorlog van de Belgische regering in Le Havre.

Maar bruid en bruidegom moesten nog samen in de kerk geraken. Omdat dit maar niet lukte, schreef Maria in januari 1918 een brief naar Koningin Elisabeth met de vraag of zij ervoor kon zorgen dat Leon 14 dagen naar Engeland kon komen om te trouwen. De brief belandde enkele weken later bij kolonel Thirifay die antwoordde dat Leon al van 7 januari toestemming had voor die 14 dagen verlof. Alleen was er geen plaats op de schepen omdat er ook gewonden moesten geëvacueerd worden. 

Op 11 januari 1918 liet de Belgische consul weten dat alle papieren in orde waren zodat het huwelijk later ook geldig zou zijn in België. Maar de Duitsers probeerden beweging in het front te krijgen en lanceerden hun voorjaarsoffensief. Alle verloven werden ingetrokken. De Belgen hielden stand bij de gevechten rond Kaaskerke en Oud-Stuyvekenskerke, maar de genie had de handen vol met de aanleg en het herstellen van loopgraven, schuilplaatsen, mitrailleursnesten, enz. Ook aan het eindoffensief dat op 28 september 1918 van start ging, nam het 1st Genie deel. Ze trokken richting Klerken en Zarren en zorgden dat de infanterietroepen konden oprukken door eerst het terrein te ontmijnen, trechters te vullen, wegen en bruggen aan te leggen of te herstellen. Het 1ste Genie nam zo deel aan de aanvallen op Kortemark en Lichtervelde, Wingene, Lotenhulle en Hansbeke. Bij de aanval op Zomergem leed het 1ste Genie zware verliezen.

Toen eindelijk op 11 november 1918 de Wapenstilstand getekend werd, kon Leon nog niet naar Maria. Hij werd in november toegewezen aan het Bataillon des Chemins de Fer en Campagne waar hij onder ressorteerde tot aan zijn demobilisatie in het voorjaar van 1919.

Op 18 maart 1919 scheepte Leon eindelijk in Boulogne in. Hij moest zich op 28 maart terug in Adinkerke melden. Maria was ondertussen naar Godalming in Zuid-Engeland verhuisd. Ze maakten er samen plannen voor hun trouwfeest. In mei 1919 kreeg Leon nog eens 10 dagen verlof. Bovendien was het einde van zijn diensttijd in zicht. 

Negen mei 1919 werd de dag waar Leon en Maria zo lang naar hadden uitgekeken. De sobere plechtigheid had plaats in het katholieke kerkje van Godalming. Twee Engelse ladies waren getuigen. Het paar ging eerst in Roeselare wonen om zich in 1921 definitief in Lichtervelde te vestigen. En ze leefden nog lang en gelukkig. 

Bron:

Getuigenis Etienne D'hulster.

Filip Van Devyvere, ‘Trouwen in oorlogstijd, het verhaal van Leon Dery en Maria Deseyn’, in: 26ste Jaarboek van de Heemkundige Kring Karel van de Poele – Lichtervelde, Lichtervelde, 2010.